Wybór formy prowadzenia naszej przyszłej działalności to nie tylko czysta formalności, lecz rzecz równie istotna co sam pomysł na biznes. Oczy przyszłych przedsiębiorców na początku skierowane są zazwyczaj w stronę dwóch rozwiązań: jednoosobowej działalności gospodarczej oraz spółki z o.o. Postaram się dzisiaj przedstawić główne różnice obu form, ale przede wszystkim rozwiać kilka mitów, którymi obrosło zakładanie i prowadzenie spółki z o.o.
Jednym z pierwszych kryteriów doboru formy działalności jest zakładana ilość potencjalnych pracowników. Tutaj często początkujący przedsiębiorcy już na starcie wykluczają spółkę z o.o., jeśli planują działać samodzielnie. Prowadzenie i założenie spółki z o.o. przez jedną osobę nie stanowi najmniejszego problemu, a w wypadku zatrudniania kolejnych osób, jest to również forma bardziej elastyczna. Dlatego też, warto wiedzieć o takiej możliwości już na starcie.
Czym się różni spółka od jednoosobowej działalności gospodarczej?
Spółka i działalność jednoosobowa to dwie różne formy prowadzenia biznesu, które różnią się zakresem odpowiedzialności, formalnościami i strukturą organizacyjną. W działalności jednoosobowej przedsiębiorca odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania firmy, co oznacza wysokie ryzyko finansowe. W spółce, w zależności od jej rodzaju, odpowiedzialność wspólników może być ograniczona do wniesionych wkładów, co daje większą ochronę prywatnego majątku. Działalność jednoosobowa jest prostsza i tańsza w rejestracji oraz prowadzeniu, natomiast spółka wiąże się z większą liczbą formalności, ale umożliwia rozwój we współpracy z innymi oraz łatwiejszy dostęp do kapitału.
Jaki jest proces zakładania spółki z o.o.?
Przechodząc do samego zakładania działalności, jednoosobowa działalność gospodarcza jest najprostszą z możliwych form, która dodatkowo nie wiąże się z ponoszeniem żadnych opłat na starcie. W praktyce całość rejestracji można dokonać na stronie www.ceidg.gov.pl z jednorazową wizytą w najbliższym urzędzie skarbowym. Rejestracja spółki z o.o. również może odbyć się przez Internet w specjalnym trybie S-24, a w takim przypadku niewymagane jest podpisywanie umowy spółki z o.o. u notariusza. Przy rejestracji online, koszty w praktyce zamykają się w kwocie 600 zł za wpisanie spółki z o.o. do KRS. Co istotne – w przypadku zakładania spółki z o.o. wymagany jest tzw. Kapitał zakładowy spółki z o.o., którego wartość obecnie wynosi 5 000 zł. Kapitał ten może oprócz gotówki zostać wniesiony w formie aportu, którym mogą być prawa do nieruchomości czy nawet samochód lub laptop- ważne jest, aby zostało to ujęte w umowie spółki.
W przypadku wniesienia kapitału zakładowego w formie innej niż gotówka, wymagana jest rejestracja offline z udziałem notariusza. Nie ma też obowiązku, aby wniesiony przez nas kapitał był zamrażany i nie mógł pracować na rzecz spółki z o.o..
Spółka z o.o. jest osobnym bytem, posiadającym własną osobowość prawną, a co za tym idzie, jej odpowiedzialność majątkowa sp. z o.o. ogranicza się do majątku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, odpowiada za zobowiązania całym swoim majątkiem, jak i majątkiem swojego małżonka, jeśli pozostaje we wspólności majątkowej. Stąd też obecność kapitału zakładowego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością niweluje w dużym stopniu ryzyko prowadzenia działalności.
Księgowość
Nie biorąc jednak pod uwagę ryzyka, podliczmy inne koszty związane z prowadzeniem i zakładaniem działalności jednosobowej lub spółki z o.o.:
- – Jednoosobowa działalność gospodarcza wiąże się z dość prostą księgowością opartą na „Książce Przychodów i Rozchodów”– taką księgowość można zlecić zewnętrznej firmie, co kosztuje nas miesięcznie około 100 zł netto.
- –Spółka z o.o. wymaga prowadzenia pełnej księgowości opartej o tak zwane „Księgi Handlowe”, a jej obsługa miesięcznie kosztuje od ok. 500 zł w górę, w zależności od ilości operacji.
Różnice tą jednak mocno niweluje optymalizacja opłacania składek ZUS, która przy jednoosobowej działalności gospodarczej to koszt rzędu 500 zł na początku działalności i ponad 1000 zł po zakończeniu okresu preferencyjnego (24 miesiące prowadzenia działalności). Zgodnie z polskim prawem, udziałowca spółki z o.o. nie jest objęty obowiązkiem opłacania składek ZUS. Jeśli tylko posiadamy ubezpieczeni wynikające z innej pracy, pozwala to nam na zaoszczędzenie sporej sumy pieniędzy nawet przy wyższych kosztach księgowości. Nic nie stoi też na przeszkodzie, aby zatrudnić się we własnej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, nawet na pół etatu, jeśli chcemy wciąż ograniczyć koszty, a nie mamy ubezpieczenia wynikającego z innego tytułu.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością a działalność gospodarcza – różnice
Pomiędzy jednoosobową działalnością gospodarczą (JDG) a spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) występują kluczowe różnice, które dotyczą kilku aspektów.
Odpowiedzialność
- Jednoosobowa działalność gospodarcza: Przedsiębiorca odpowiada za zobowiązania firmy całym swoim majątkiem, zarówno firmowym, jak i prywatnym.
- Spółka z o.o.: Spółka jest odrębnym podmiotem prawnym. Odpowiada za swoje zobowiązania wyłącznie majątkiem spółki. Wspólnicy co do zasady nie odpowiadają majątkiem prywatnym (z wyjątkiem członków zarządu, jeśli nie zgłosili w terminie wniosku o upadłość spółki).
Osobowość prawna i kapitał
- Jednoosobowa działalność gospodarcza: Nie posiada osobowości prawnej. To osoba fizyczna jest przedsiębiorcą.
- Spółka z o.o.: Jest odrębną osobą prawną, która może we własnym imieniu zaciągać zobowiązania i nabywać prawa. Wymaga wniesienia kapitału zakładowego (min. 5000 zł).
Formalności i koszty założenia
- Jednoosobowa działalność gospodarcza: Proces rejestracji jest prosty i bezpłatny, odbywa się poprzez wpis do CEIDG.
- Spółka z o.o.: Wymaga sporządzenia umowy (u notariusza lub przez system S24), wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) oraz wniesienia kapitału zakładowego, co wiąże się z wyższymi kosztami i dłuższym czasem rejestracji.
Opodatkowanie i księgowość
- Jednoosobowa działalność gospodarcza: Podlega podatkowi dochodowemu od osób fizycznych (PIT). Możliwy jest wybór uproszczonych form opodatkowania (np. ryczałt, podatek liniowy) i prowadzenie uproszczonej księgowości (np. KPiR).
- Spółka z o.o.: Podlega podatkowi dochodowemu od osób prawnych (CIT), a dodatkowo zyski wypłacane wspólnikom (dywidendy) są ponownie opodatkowane podatkiem PIT. Wymaga prowadzenia pełnej księgowości.
Wspólnicy i ZUS
- Jednoosobowa działalność gospodarcza: Prowadzona przez jedną osobę fizyczną, która jest zobowiązana do opłacania składek ZUS.
- Spółka z o.o.: Może mieć jednego lub więcej wspólników. Jeśli ma co najmniej dwóch, wspólnicy nie podlegają obowiązkowym składkom na ubezpieczenia społeczne.
Spółka z o.o. i rozwój firmy
To co w perspektywie może okazać się najistotniejszym czynnikiem przy podejmowaniu decyzji o formie prowadzonej działalności, jest dalszy jej wzrost. Oprócz kwestii wizerunkowych, czyli lepszego postrzegania spółki z. o.o. przez potencjalnych współpracowników, daje ona jeszcze wiele możliwości pozyskania dodatkowego kapitału. Możliwe jest wprowadzanie do spółki z o.o. kolejnych udziałowców, funduszy seed capital oraz venture capital, jak również emisji obligacji. Poza tym spółka z o.o. może starać się również o najróżniejsze dotacje unijne, co jest częstym powodem przekształcania przez przedsiębiorców jednoosobowej działalności gospodarczej właśnie w taką formę działalności.
Mimo że jednoosobowa działalność gospodarcza jest najprostszym sposobem prowadzenia działalności, to właśnie jej prostota często okazuje się dużym ograniczeniem.
Dlatego wbrew różnicy w opłatach początkowych i kosztach prowadzenia księgowości, spółka z o.o. w dalszej perspektywie okazuje się rozwiązaniem nie tylko tańszym, ale też dającym zdecydowanie większe możliwości rozwoju.
W następnym poście na naszym blogu firmowym przeczytasz jak założyć spółkę z o.o.
Czy jednoosobowa działalność gospodarcza to firma?
Jednoosobowa działalność gospodarcza (JDG) to forma prawna firmy, choć jest ściśle powiązana z osobą fizyczną, która ją prowadzi. Zgodnie z polskim prawem, jest to zorganizowana działalność zarobkowa prowadzona we własnym imieniu i na własny rachunek.
Główna różnica polega na tym, że w przypadku JDG przedsiębiorca odpowiada za zobowiązania całym swoim majątkiem, a nie tylko majątkiem firmowym. Jest to najbardziej podstawowa i najprostsza do założenia forma prowadzenia biznesu w Polsce.
Kiedy opłaca się założyć spółkę?
Założenie spółki opłaca się, gdy prowadzisz działalność na większą skalę lub planujesz jej dynamiczny rozwój. Jest to korzystne, by ograniczyć osobistą odpowiedzialność za długi firmy, oddzielając majątek prywatny od firmowego.
Spółka jest też idealna, gdy potrzebujesz wspólników, by wnieść kapitał lub podzielić się obowiązkami. Ułatwia również pozyskiwanie zewnętrznego finansowania (np. kredytów, inwestorów). Inną korzyścią jest pozytywny wizerunek i większa wiarygodność w oczach klientów i partnerów biznesowych. Wybór odpowiedniej formy prawnej (np. sp. z o.o., sp. komandytowa) zależy od specyfiki działalności i celów, które chcesz osiągnąć.