Zawieszenie działalności spółki z o.o.
Wielu przedsiębiorców, którzy prowadzą spółki z o.o., miewa trudności związane
z ich funkcjonowaniem. Najczęstszym powodem takich problemów jest utrata płynności finansowej, co skutkuje brakiem środków pieniężnych na opłatę stałych kosztów utrzymania spółki z o.o., w tym uiszczania składek i podatków. Dotyczy to często biznesów o charakterze sezonowym, zdarza się także, że ilość zleceń nie wystarcza, aby osiągać zadowalające dochody, nie mówiąc już o sytuacjach losowych, takich jak na przykład choroba przedsiębiorcy czy inne straty poniesione choćby na skutek klęsk żywiołowych, pożaru itp.
Rozwiązaniem nie od razu musi być ostateczna likwidacja spółki z o.o., można bowiem zawiesić jej działalność na czas określony przepisami prawa gospodarczego. Reguluje to art. 14 a Ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej.
Przede wszystkim przedsiębiorca, który nie zatrudnia pracowników, może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej spółki z o.o. na okres od 30 dni do 24 miesięcy (obliczanie okresu zawieszenia dokonuje się na podstawie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego).
Kiedy i na jakich warunkach przedsiębiorca może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej?
Okres zawieszenia można określić w dniach, miesiącach albo miesiącach i dniach. Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej rozpoczyna się od dnia wskazanego we wniosku, nie wcześniej jednak niż w dniu jego złożenia. Trwa natomiast do dnia złożenia wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej lub do dnia wskazanego w tym wniosku, który nie może być wcześniejszy niż dzień jego złożenia.
Należy tu wyraźnie zaznaczyć, że zawieszenie działalności spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie będzie możliwe, jeżeli w ramach stosunku pracy będzie w niej zatrudniony jakikolwiek pracownik. Trzeba pamiętać o tym, że osoby przebywające na długotrwałym zwolnieniu lekarskim, urlopie macierzyńskim czy wychowawczym, nadal pozostają pracownikami. Nie dotyczy to natomiast współpracy z osobami zatrudnionymi w ramach innego stosunku niż stosunek pracy, czyli na przykład na umowy zlecenia lub umowy o dzieło. Wówczas działalność takiej spółki z o.o. można zawiesić.
Szczególne uzasadnienie mają niektóre okoliczności związane z opieką nad dzieckiem. Art. 14 ust. 1d Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej precyzuje, że jeżeli przedsiębiorca, który nie zatrudnia pracowników, a prowadził działalność gospodarczą przez okres co najmniej 6 miesięcy, może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres do 3 lat w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 5 roku życia. Jeśli dotyczy to dziecka, które z powodu stanu zdrowia potwierdzonego orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności wymaga osobistej opieki osoby prowadzącej działalność gospodarczą, może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres do 6 lat, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 18 roku życia. Z tych uprawnień przedsiębiorca może korzystać jednorazowo w całości lub
w nie więcej niż 4 częściach.
Prawa i obowiązki przedsiębiorcy, które zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej.
Trzeba pamiętać o tym, że w tym okresie przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej. Jest to równoznaczne z zakazem osiągania przychodów
z pozarolniczej działalności gospodarczej. Jednak art. 14 ust. 4 wymienionej wcześniej ustawy określa pewien zakres uprawnień, które posiada przedsiębiorca w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.
Ma więc prawo do:
– osiągania przychodów finansowych, również z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej;
– wykonywania wszelkich czynności niezbędnych do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów;
– przyjmowania należności wynikających z zobowiązań sprzed daty zawieszenia działalności;
– zbywania własnych środków trwałych i wyposażenia spółki z o.o..
Ta ostatnia kwestia jest o tyle ważna, że jeżeli spółka w danej chwili nie posiada środków pieniężnych na pokrycie zobowiązań, można w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej sprzedać część środków trwałych lub wyposażenia, a uzyskane
w ten sposób środki pieniężne przeznaczyć na pokrycie zobowiązań wobec wierzycieli.
Ponadto przedsiębiorca ma obowiązek regulować zobowiązania powstałe przed zawieszeniem działalności, uczestniczyć w postępowaniach sądowych, administracyjnych
i podatkowych, związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed jej zawieszeniem. Jest więc oczywiste, że zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej przez spółkę nie oznacza zwolnienia z obowiązku regulowania zobowiązań. Z drugiej strony nie istnieje prawny obowiązek uregulowania przez spółkę wszystkich zobowiązań wobec wierzycieli/kontrahentów przed złożeniem przez nią wniosku o zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej.
Przedsiębiorca zawieszający działalność gospodarczą wykonuje więc wszelkie obowiązki wynikające z przepisów prawa, może być także poddany kontroli zgodnie
z zasadami przewidzianymi dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą. Nie ma natomiast obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych, składania zeznania podatkowego ani sprawozdania finansowego do urzędu skarbowego.
Warto wiedzieć, że zawieszenie, a potem także wznowienie wykonywania zawieszonej wcześniej działalności gospodarczej, odbywa się na wniosek przedsiębiorcy, który nie musi przedstawiać przyczyn zawieszenia czy wznowienia działalności.
Ważne jest natomiast, aby zgłosić takie informacje do Krajowego Rejestru Sądowego z racji tego, że spółka z o.o. to podmiot podlegający obowiązkowi wpisu zgodnie
z przepisami KRS.
Niezbędne formalności, żeby zawiesić funkcjonowanie spółki z o.o..
Zgodnie z art. 22 a Ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym, wniosek o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej zawiera: pełną nazwę spółki z o.o., numer KRS, numer NIP, siedzibę i adres przedsiębiorcy, a także datę rozpoczęcia zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.
Właściwym dokumentem do zawieszenia działalności spółki z o.o. jest złożenie formularza KRS Z62(Wniosek o zmianę danych podmiotu w rejestrze przedsiębiorców – zawieszenie/wznowienie wykonywania działalności gospodarczej) wraz z dołączonym oświadczeniem o niezatrudnianiu pracowników oraz oryginałem lub notarialnie poświadczoną kopią uchwały, podjętej przez właściwy organ spółki, dotyczącej zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej. Wniosek nie podlega opłacie sądowej ani z tytułu ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Składają go wspólnicy uprawnieni do reprezentowania spółki, zarząd spółki lub odpowiednio umocowani pełnomocnicy, działający w ich imieniu. Wniosek składa się do sądu gospodarczego właściwego ze względu na siedzibę spółki, której wpis dotyczy. Można go złożyć w biurze podawczym sądu lub nadać w urzędzie pocztowym na adres sądu.
Dodatkowo należy wypełnić stosowne korygujące dokumenty spółki jako płatnika składek do odpowiedniej jednostki ZUS (druki ZUS-ZAA, ZUS-ZBA, ZUS-ZIPA, ZUS-ZWPA). Jednakże, kiedy do ZUS wpłynie informacja o zawieszeniu wykonywania działalności przez spółkę z o.o., a okaże się, że spółka nie wyrejestrowała z ubezpieczeń osób, które zgodnie z Kodeksem Pracy są pracownikami, wtedy ZUS powiadamia organ ewidencyjny oraz płatnika składek o wszczęciu postępowania wyjaśniającego, czy zawieszenie działalności rzeczywiście nastąpiło. Wspólnicy spółki jawnej, spółki partnerskiej, spółki komandytowej, spółki komandytowo-akcyjnej mają obowiązek powiadomić pisemnie o zawieszeniu działalności gospodarczej naczelnika właściwego urzędu skarbowego nie później niż w ciągu 7 dni od dnia złożenia wniosku do KRS. Pozostali podatnicy nie mają takiego obowiązku, w ich przypadku nie jest konieczne przekazywanie informacji
o zawieszeniu działalności gospodarczej do ZUS-u czy urzędu skarbowego-zrobi to urząd miasta lub gminy.
Wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej do Krajowego Rejestru Sądowego jest równoznaczny z zamieszczeniem w Dziale 6 rejestru przedsiębiorców daty rozpoczęcia zawieszenia działalności. Tam umieszcza się również informacje o otwarciu spółki, jej rozwiązaniu, połączeniu bądź likwidacji. Zapisy ustawy nie określają, jak często przedsiębiorca może zawieszać i wznawiać wykonywanie działalności gospodarczej. Takie uzasadnienie potwierdza wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 5 grudnia 2011 r. (sygn. VI SA/Wa 288/11). Sąd zastrzegł jednak, że aby przedsiębiorca mógł skorzystać z prawa do wielokrotnego zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, zważywszy na maksymalny, 24 – miesięczny okres tego zawieszenia, musiałby z jego upływem wznowić tę działalność, nawet na bardzo krótki okres i dopiero wtedy ponownie ją zawiesić na dowolny, następny okres – znów nie dłuższy niż wspomniane 24 miesiące. Kolejnym bezwzględnym warunkiem wielokrotnego zawieszania działalności gospodarczej jest niedopuszczenie do wykreślenia przedsiębiorcy z ewidencji działalności gospodarczej, co nastąpi, jeżeli przedsiębiorca nie zgłosi informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej przed upływem 24 miesięcy od dnia zgłoszenia informacji o zawieszeniu jej wykonywania.
Korzyści i negatywne aspekty zawieszenia działalności gospodarczej.
Możliwe jest zatem zawieszenie działalności spółki z o.o.na okres maksymalny, wznowienie jej na krótki czas oraz kolejne zawieszenie. Jakie są korzyści takiego rozwiązania? Możliwość zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej zwalnia na okres zawieszenia z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz ze składania deklaracji i wpłacania zaliczek na podatek, przy czym nie ma konieczności całkowitego wyrejestrowania firmy.
Opłacanie składek rentowych i emerytalnych w okresie zawieszenia jest dobrowolne. Dlaczego zagwarantowano taką możliwość? Niestety, tak jak wszystkie rozwiązania, zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej ma swoje pozytywne i negatywne aspekty. Możliwość zawieszenia działalności i nieponoszenia kosztów prowadzenia spółki z o.o. wiąże się także z ryzykiem utraty świadczeń zdrowotnych w przypadku choroby, a także prawa do świadczeń rentowych czy emerytalnych. Czasowe zawieszenie oznacza bowiem niepłacenie składek do ZUS – u czy składek ubezpieczenia zdrowotnego, ale cały ten okres nie zalicza się do stażu w przypadku emerytury czy renty. Może to uniemożliwić uzyskanie renty, jeśli przedsiębiorca ma krótki staż pracy, a stał się niezdolny do pracy w okresie, gdy nastąpiło zawieszenie składek. Może być także taka sytuacja, że nie otrzyma zasiłku chorobowego, jeśli zachoruje później niż 14 dni po zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej. Po 30 dniach od zaprzestania wpłat z racji ubezpieczenia zdrowotnego przedsiębiorca straci prawo do bezpłatnego leczenia, chyba że może korzystać ze świadczeń zdrowotnych współmałżonka. Jest również oczywiste, że tzw. okres bezskładkowy znacząco wpłynie na wysokość przyszłej emerytury, obniżając przyszłe świadczenia, stąd alternatywna możliwość dobrowolnego opłacania ubezpieczenia emerytalnego i rentowego.
Nieodzownym aspektem zawieszenia na określony czas wykonywania działalności gospodarczej jest konieczność zgłoszenia informacji o jej wznowieniu. Jeśli po upływie okresu zawieszenia przedsiębiorca nie złoży stosownego wniosku, wówczas może to skutkować nałożeniem grzywny, a nawet wykreśleniem spółki z Krajowego Rejestru Sądowego.
Reguluje to art. 20d Ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, zgodnie z którym jeżeli taki wniosek nie zostanie złożony, sąd wszczyna postępowanie, o którym mowa w art. 24 tejże ustawy. Właściwy sąd rejestrowy wzywa do złożenia niezbędnych dokumentów, dotyczących informacji o wznowieniu działalności gospodarczej, wyznaczając dodatkowy
7 – dniowy termin. Niedostosowanie się do wezwania sądu zagrożone jest karami grzywny przewidzianej w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego o egzekucji świadczeń niepieniężnych, a jeśli wezwanie i nawet kilka razy nałożone grzywny nie spowodują złożenia wniosku, sąd może orzec o rozwiązaniu spółki i wykreśleniu jej z rejestru.
Można jednak sądzić, że podobne przypadki są incydentalne, ponieważ ustawowo zagwarantowana możliwość zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej
z pewnością jest korzystna dla przedsiębiorców i spółek z o.o., znajdujących się w stanie przejściowego impasu. Okres zawieszenia, który może trwać do 24 miesięcy, to wystarczająco dużo czasu, żeby przedsiębiorca zdecydował się podjąć dalsze, rozstrzygające działania. Są bowiem jednoznaczne aspekty takiej sytuacji. Pierwsza, najbardziej optymistyczna perspektywa jest taka, że firma odzyskuje możliwości dalszej działalności
i wówczas przedsiębiorca wznawia jej funkcjonowanie. Kolejna, skłaniająca do dalszego zabezpieczania funkcjonowania firmy, może zmusić przedsiębiorcę bądź spółkę do chwilowego, nawet bardzo krótkiego wznowienia działalności gospodarczej, po to, aby ponownie tę działalność zawiesić. Ostatecznym rozwiązaniem może być całkowita likwidacja spółki z o.o. i wyrejestrowanie jej z Krajowego Rejestru Sądowego.”
Krótkie podsumowanie – o czym warto pamiętać?
Każdy przedsiębiorca może w każdej chwili, jeśli zaistnieje taka konieczność, zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej.
Nie musi, składając stosowne dokumenty, podawać przyczyn zawieszenia działalności gospodarczej, ani potem – powodów jej wznowienia.
Okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej to maksymalnie 24 miesiące.
Firma nadal istnieje, ale nie ma obowiązku opłacania składek i podatków.
Może to mieć jednak dla przedsiębiorcy niekorzystne znaczenie.
Jest to alternatywa dla ostatecznej likwidacji spółki z o.o..
W następnym tekście na naszym blogu będziecie mogli przeczytać czym jest komisja rewizyjna w spółce z o.o..